Lasek: Realizujemy CPK jako opłacalny biznesowo projekt

– Henry Ford powiedział, że wizja bez wykonania to tylko halucynacja. CPK w wykonaniu naszych poprzedników był właśnie taką halucynacją, fatamorganą, za którą stał marketing za 27 mln zł i żadnych konkretów – rozpoczął od mocnego akcentu rządowy pełnomocnik ds. CPK.

Lasek przypomniał, że uzyskanie decyzji lokalizacyjnej dla lotniska było najpierw zapowiadane na rok 2020, a potem na połowę 2023 r, jednak żaden z tych terminów nie został dotrzymany. W kwietniu 2023 r. zawieszono program dobrowolnych nabyć, a tym samym zrezygnowano z nabywania ziemi niezbędnej do budowy lotniska.

– Dlaczego? Czy dlatego, że zbliżała się kampania wyborcza? To kolejne miesiące opóźnień. Od początku było wiadomo, że przyjęte harmonogramy były nierealne. Wiedział to poprzedni zarząd oraz poprzedni pełnomocnik pan Marcin Horała. Poprzedni zarząd oceniał szanse otwarcia nowego lotniska w 2028 roku na 15, 20 proc., czyli na 85 proc. czekałoby nas niepowodzenie. Eksperci zatrudnieni w spółce byli zdecydowanie większymi realistami i ocenili to prawdopodobieństwo na jeden proc. – kontynuował Maciej Lasek.

Wzrost PLL LOT zależny od CPK i Lotniska Chopina

Wiceminister infrastruktury następnie odniósł się do rozbudowy Lotniska Chopina. – Eksperci już w 2018 roku mówili, że dochodzi do granic przepustowości. Wiedzieli o tym wszyscy, tylko nie rządzący, którzy nie potrafili, a może nie chcieli, czytać raportów. Wstrzymano dokończenie modernizacji Lotniska Chopina, tym samym godząc się na znaczną utratę rynku przewozów pasażerskich i cargo i ograniczenie rozwoju Polskich Linii Lotniczych LOT. Jeśli teraz nie naprawimy tych błędów, to CPK będzie na początku świecił pustkami i przynosił straty przez pierwsze lata funkcjonowania. Jeżeli LOT szybko nie zwiększy floty, siatki połączeń, to kto będzie pełnił rolę przewoźnika hubowego na nowym lotnisku? Obce linie? Nikt w to nie uwierzy – podkreślił Lasek.

Według wiceministra infrastruktury linie kolejowe rysowano flamastrem na mapie. – Trochę jak chłopcy, którzy bawią się drewnianą kolejką, nasi poprzednicy z góry założyli, że wszyscy chcą jechać do CPK. Zapomnieli o Polsce powiatowej, o tych ludziach, którzy nie chcą lecieć na inny kontynent, ale chcą dostać się do lekarza w mieście wojewódzkim, pojechać na studia czy móc bez problemu odwiedzić rodzinę. Lekką ręką trwoniono pieniądze na mrzonki. Taki przykład: spółka miała budować lotnisko i kolej, a nie finansować amatorskie gale MMA albo pikniki w miejscowościach odległych o ponad 400 km od CPK – ujawnił Lasek.

Pod koniec września 2023 roku odbyła się konferencja, którą nazwano: „Historia sukcesów pisanych faktami” za 615 tys. złotych. – Na bogato. Zamówiono nawet specjalne stroje dla hostess, uszyto dla nich toczki. To tam pan minister Marcin Horała pochwalił się, że nie jedna, a wiele łopat zostało wbitych. Chciałbym te łopaty zobaczyć. Łopata nie została wbita, ale toczki dla hostess uszyto. Chciałbym też zobaczyć te ręcznie szyte skórzane kosmetyczki, które kosztowały 22 tys. zł. To są takie, wydawałoby się, drobiazgi, ale pokazują one podejście: to nasz folwark, to robimy. Bo co? Bo możemy, bo nikt nas nie nie kontroluje. Szanowni państwo, te kosmetyczki to wyraźnie musiało być coś, bez czego ten projekt nie mógł istnieć – ironizował Lasek.

Kilkadziesiąt umów na kwotę 650 mln złotych

Wiceminister infrastruktury zaznaczył, że projekt CPK należało odpolitycznić i wprowadzić na odpowiednie tory. Jak więc aktualnie wygląda stan realizacji programu CPK? – Wszystkie objęte umowami prace projektowe w obszarze lotniskowym i kolejowym czy studialne, STEŚ, a także prace w terenie dla poszczególnych linii były i są realizowane. Do listopada 2024 roku podpisaliśmy kilkadziesiąt umów na łączną kwotę ok. 650 mln zł. Odeszliśmy od wizji rozwoju lotnictwa i kolei opartej na ideologii na rzecz oparcia się na liczbach i prognozach ruchu. To jest naturalne – uważa rządowy pełnomocnik ds. CPK.

Lasek po raz kolejny stwierdził, że konieczne było urealnienie harmonogramów, których prawdopodobieństwo dotrzymania do tej pory wynosiło zero i które stanowiły istotny element przedwyborczej propagandy. – Zoptymalizowaliśmy zakres inwestycji, dostosowując go do faktycznych potrzeb, zasobów oraz możliwości finansowych państwa, uwzględniając zarówno potrzeby gospodarcze kraju, jak i oczekiwania lokalnych społeczności. Aktualnie projekt CPK jest w fazie intensywnej realizacji, a jego poszczególne etapy są realizowane zgodnie z nowym, urealnionym harmonogramem. Równocześnie spółka prowadzi prace mające na celu ewaluację zarówno dotąd analizowanych, jak i nowo proponowanych korytarzy linii kolejowych w zakresie m.in. spodziewanej liczby pasażerów, ruchu pociągów i parametrów technicznych – wyliczał wiceminister infrastruktury.

Dodatkowe analizy nie obejmują linii Y, czyli linii Warszawa – Łódź – Wrocław/Poznań, która stanowiąc priorytet inwestycyjny spółki, jest realizowana w pierwszej kolejności. – W Łodzi wzmacniamy fundamenty Łódzkiego Domu Kultury i prowadzimy budowę komory Retkinia. Wyłaniamy wykonawcę, który będzie odpowiedzialny za wydrążenie i budowę tunelu o długości 4,6 km i średnicy 14 m. To duże wyzwanie. Wszyscy widzimy, jak w tej chwili wygląda drążenie tunelów w mieście Łodzi. Podpisaliśmy umowę o przygotowanie projektu linii KDP od Sieradza do Poznania. Co ważne, 162 mln zł na opracowanie dokumentacji niedawno zobowiązała się przekazać Unia Europejska. Realizujemy założenia inicjatywy „Polska w 100 minut”, a w ostatnich miesiącach zatwierdzone zostały m.in. warianty inwestorskie dla przebiegu linii kolejowych na odcinkach Ostrołęka – Łomża – Pisz – Giżycko, a także węzeł CPK – Płock – Włocławek. Jesteśmy w trakcie odbiorów projektu budowlanego lotniska, dworca kolejowego i węzła przesiadkowego transportu publicznego, wykonanego przez konsorcjum architektoniczne pełniące rolę master architekta – zapewnił Lasek.

Dokumentacja budowlana zawiera ok. 6250 rysunków projektowych i ponad 50 raportów. – Przygotowywana jest dokumentacja koncepcyjna dróg startowych, dróg kołowania, płyt postojowych i części dróg przylotniskowych wraz z budynkami technicznymi w ich sąsiedztwie. Ponadto przygotowywany jest projekt robót budowlanych dla tunelu kolejowego pod lotniskiem. W opracowaniu jest dokumentacja projektowa dla tzw. obiektów wspierających. Prowadzone są zaawansowane prace nad projektem wieży kontroli ruchu lotniczego, jak również budynków służb ratowniczo-gaśniczych. Spółka CPK podpisała też umowę na zaprojektowanie Centrum Kontroli Operacji Lotniczych. W trybie dialogu konkurencyjnego toczy się postępowanie na zaprojektowanie, dostawę i montaż oraz uruchomienie systemu obsługi bagażu dla nowego lotniska – to będzie ok. 11 km taśmociągów bagażowych, proszę państwa – podkreślił Lasek.

Dowiedzieliśmy, że na terenie przygotowywanej budowy inwestor kontynuuje rozbiórki budynków i organizuje przeprowadzki. Prace odbywają się na terenach, które zostały wykupione w ramach programu dobrowolnych nabyć. – Skupujemy następne hektary pod inwestycje, a w październiku podpisaliśmy protokoły uzgodnień i umowy dla rekordowej liczby nowych gruntów. Nigdy od samego początku w ciągu miesiąca nie było tylu podpisanych uzgodnień i nabyć gruntów. Do programu dobrowolnych nabyć prowadzonego na obszarze lotniskowym zgłosiło się dotychczas ponad 1400 osób posiadających prawie 4000 ha. Z tej puli spółka CPK zakupiła już ponad 1600 działek o łącznej powierzchni 1477 ha. Ta liczba już jest nieaktualna. Po informacji bieżącej będziemy mogli ją zwiększyć o kolejne 50 ha – zdradził wiceminister infrastruktury.

Co dalej? – Na obszarze, na którym powstanie linia kolei dużych prędkości Warszawa – Łódź, trwają przygotowania do zakupu nieruchomości w ramach kolejowego programu dobrowolnych nabyć. Rozpoczęły się rozmowy z mieszkańcami, a zawieranie aktów notarialnych rozpocznie się jeszcze w tym roku. Transakcje mają dotyczyć ok. 150 działek. W połowie tego roku zawarliśmy kontrakt na badania terenowe oraz gruntu w rejonie projektowanego dworca kolejowego i terminala lotniska. Wykonanych zostanie 150 odwiertów o głębokości do 50 m każdy. Trwają prace projektowe niezbędne do budowy i przebudowy infrastruktury energetycznej i telekomunikacyjnej. W przyszłym roku będziemy występować o pozwolenie na budowę, a prace budowlane będą prowadzone do połowy 2025 r. Mamy podpisaną umowę z wykonawcą na zaprojektowanie i przebudowę kolizyjnych linii telekomunikacyjnych z terenu budowy lotniska. Harmonogram zakłada realizację prac budowlanych do sierpnia 2025 r. W trakcie realizacji jest dokumentacja projektowa w zakresie rozwiązania kolizji gazociągu średniego ciśnienia. W 2024 r. planowane jest zatwierdzenie projektowanej trasy, w roku 2025 zaplanowano uzyskanie pozwolenia na budowę oraz uzyskanie projektów wykonawczych. Przepięcie sieci i rozwiązanie kolizji z lotniskiem nastąpi na początku roku 2026. Prace odbędą się na czynnej sieci, bez przerw dostawach gazu do odbiorców końcowych. No i na koniec jeszcze: trwa projektowanie kolektora ściekowego i wodociągu – przedstawił Lasek.

Przed nami rok intensywnych prac przygotowawczych

Wiceminister infrastruktury przekonywał w podsumowaniu, że CPK jest tworzony jako duży, nowoczesny, opłacalny biznesowo projekt, ale przede wszystkim taki, który łączy Polaków, jest oparty na realnym harmonogramie. – To jest spółka Skarbu Państwa, a nie prywatny folwark, o czym w poprzednich latach, zdaje się, zapomniano. Wiemy, że wydajemy środki publiczne i bierzemy odpowiedzialność za każdą wydaną złotówkę – przekazał rządowy pełnomocnik ds. CPK.

Jak dodał pierwsza łopata na placu budowy nowego lotniska zostanie wbita w 2026 r. Nadchodzące 12 miesięcy to intensywne prace przygotowawcze. – Musimy uzyskać pozwolenia na budowę, przygotować dokumentację przetargową, wybrać wykonawców, przygotować teren budowy, zapewnić prąd, gaz, trasy dojazdu, dowozu materiałów do budowy lotniska. Musimy zrobić to wszystko, zanim się tak naprawdę wbije pierwszą łopatę. My po prostu ten program zrealizujemy – zakończył Lasek.